Bok van Blerk se Nuwe Dokumentêr: ’n Reis Deur die Geskiedenis van Afrikaanse Musiek

Bok van Blerk, die ikoniese Afrikaanse sanger en kultuurfiguur, het op 28 Junie 2025 die vrystelling van sy nuwe dokumentêr, Deuntjies van die Hart: Die Geskiedenis van Afrikaanse Musiek, aangekondig. Hierdie ambisieuse projek, wat in samewerking met die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie (SAUK) vervaardig is, bied ’n diepgaande blik op die evolusie van Afrikaanse musiek vanaf sy vroeë begin in die 19de eeu tot die moderne era. Die dokumentêr, wat op 30 Junie 2025 op DStv se kykNET-kanaal uitgesaai sal word, word reeds beskou as ’n landmerk in die dokumentering van Suid-Afrika se musikale erfenis.

Bok van Blerk, wie se trefferliedjies soos “De la Rey” en “Tyd Om Te Trek” hom ’n huishoudelike naam gemaak het, tree in die dokumentêr op as beide verteller en uitvoerende kunstenaar. Die projek, wat oor twee jaar ontwikkel is, bevat onderhoude met vooraanstaande figure in die Afrikaanse musiekbedryf, insluitend veterane soos Laurika Rauch en opkomende sterre soos Appel. “Hierdie dokumentêr is my manier om hulde te bring aan die musikante wat ons taal en kultuur lewendig gehou het,” het Van Blerk in ’n persverklaring aan Rapport gesê. Die dokumentêr kombineer argiefmateriaal, lewendige optredes en persoonlike staaltjies om ’n omvattende prentjie van Afrikaanse musiek te skilder.

Die dokumentêr begin met die oorsprong van Afrikaanse musiek in die Boere-gemeenskappe, waar volksliedjies en godsdienstige hymnes ’n sentrale rol gespeel het. Dit verken sleutelmomente in die geskiedenis, soos die opkoms van die Voortrekkerliedjies en die invloed van die Tweede Vryheidsoorlog op lirieke en temas. Volgens Die Beeld bied die dokumentêr ook ’n eerlike kyk na die uitdagings wat Afrikaanse musiek in die apartheid-era in die gesig gestaar het, insluitend die spanning tussen kulturele bewaring en politieke assosiasies. Deur hierdie komplekse geskiedenis te navigeer, beklemtoon Van Blerk die veerkragtigheid van Afrikaanse musikante wat hul kuns gebruik het om eenheid en hoop te bevorder.

Een van die hoogtepunte van Deuntjies van die Hart is die fokus op die moderne herlewing van Afrikaanse musiek, veral in genres soos pop, rock en hip-hop. Die dokumentêr beklemtoon die bydraes van kontemporêre kunstenaars soos Spoegwolf en Twee, wat tradisionele Afrikaanse klanke met moderne invloede gemeng het. Dit sluit ook ’n segment in oor die groeiende gewildheid van Afrikaanse musiek op digitale platforms, met verwysing na SANEF se verslag dat 33% van Suid-Afrikaners TikTok gebruik om nuwe musiek te ontdek. Van Blerk se eie rol in hierdie herlewing word uitgelig, met beeldmateriaal van sy uitverkoopte optredes by die Innibos-fees.

Die dokumentêr spreek ook die uitdagings aan wat Afrikaanse musiek in die hedendaagse konteks in die gesig staar, insluitend debatte oor taalpreservering en toegang tot onderwys in Afrikaans. Volgens The Guardian het onlangse wetgewing oor Afrikaanse onderrig kontroversie veroorsaak, met groepe soos AfriForum wat argumenteer dat die taal onder druk is. Van Blerk neem ’n gebalanseerde benadering in die dokumentêr, en pleit vir die bevordering van Afrikaans as ’n inklusiewe taal wat alle gemeenskappe kan omarm. “Musiek is ’n manier om ons stories te vertel, ongeag wie ons is,” het hy in ’n onderhoud met Huisgenoot gesê.

Die vrystelling van Deuntjies van die Hart word ondersteun deur ’n reeks gemeenskapsbetrokkenheidsinisiatiewe, insluitend werkswinkels vir jong musikante wat deur die ATKV gefinansier word. Van Blerk het ook ’n interaktiewe webwerf geloods waar aanhangers toegang tot addisionele inhoud, soos agter-die-skerms beeldmateriaal en onderhoude, kan kry. Die dokumentêr is reeds genomineer vir ’n SAFTA-toekenning in die kategorie vir Beste Dokumentêr, en dit word verwag om ’n blywende impak op die Afrikaanse musiekbedryf te hê.

Met Deuntjies van die Hart bewys Bok van Blerk dat hy meer is as net ’n sanger – hy is ’n bewaker van Afrikaanse kultuur. Die dokumentêr is ’n passievolle huldeblyk aan die musiek wat generasies verbind het, en dit nooi kykers uit om die ryk tapisserie van Afrikaanse klanke te herontdek. Soos Van Blerk in die slottonelen van die dokumentêr sê: “Ons musiek is ons hartklop – dit vertel wie ons is en waarheen ons gaan.”